De verwijzing

Op 01 januari 2019 deed de leefstijlcoaching (GLI) zijn intrede in het basispakket. Dit verhaal is naar aanleiding van de beperkt aantal verwijsmogelijkheden geschreven.

Je zit met pijnlijke knieën in de wachtkamer van de huisarts. Het enige wat je er komt doen is een verwijzing naar de leefstijlcoach. Je denkt namelijk dat die knie klachten best eens met je gewicht te maken kunnen hebben. En wat begeleiding hierin kan je wel gebruiken.

Je vroeg de assistente gisteren deze snel te schrijven, maar dat mocht niet. Je moest daar speciaal een afspraak maken voor op het spreekuur.

Het is vol. De ene patiënt na de andere wordt binnen geroepen en je ziet de jonge arts met rode konen rondlopen. Geen tijd voor koffie of thee.

Deze jonge huisarts ken je nog niet. Je eigen huisarts is, weer eens, op vakantie. Je hebt het idee dat die man altijd weg is als je hem nodig hebt.

Gelukkig komt de assistente met een koekje en wat thee binnenlopen als je eindelijk, na een half uur gewacht te hebben, de spreekkamer in strompelt. De thee neemt de huisarts graag aan. Het koekje laat ze liggen.

Je gestrompel, of wellicht het langzame tempo, lijkt de vriendelijk ogende huisarts te irriteren. je ziet het in de kleine onrustige bewegingen in haar handen. Haar lichaam kan niet verbergen wat ze van binnen voelt.

Ze doet haar best haar aandacht op mijn verhaal te focussen. De rust in haar lijf herstelt.

Je gaat van start.

Toch merk je dat haar aandacht niet geheel bij je verhaal is. Had ze een spoedgeval, moeilijke patiënt of gewoon een drukke dag gehad? Je kan er enkel naar raden. Vragen durf je dat niet. Ondanks dat ze zeker twee keer jonger is dan jij en je gewend bent een team te leiden. In een spreekkamer verander je in een jongen van twaalf.

Met snelle halen tikt ze op het toetsenbord terwijl ze af en toe naar je kijkt en af en toe naar haar beeldscherm. Je vraagt je af of ze hier vaker waarneemt. Ze ziet er moe uit.

Na je halve verhaal mag je naar de onderzoeksbank lopen en als je wat klungelt met je veters zie je haar handen opnieuw bewegen. De onrust voel je in de kamer hangen. Je doet je best om sneller te zijn, maar haar handen helpen niet mee.

Je weet dat de huisartsen het druk hebben, je leest het in alle kranten. Burn out, meer en meer administratie, ziekenhuizen die omvallen, taakverschuivingen en allerlei POH’s erbij, die ook om begeleiding vragen.

Je weet het. Maar soms wil je een consult. Voor een geruststellende blik, een vriendelijk woord en een diagnose of verwijzing. Ditmaal dus die verwijzing.

Je wilt graag gehoord worden, hierin. Maar hoe kan deze arts jouw verhaal horen als ze zichzelf niet eens verstaat?

Je twijfelt wanneer je er over begint, ze is bezig met het onderzoek van je knieën en je wilt haar niet storen. Zal ze er tijd voor hebben? Zie je haar handen straks weer onrustig bewegen en haar irritatie oplopen?

Nu de leefstijlcoach in het basispakket is terecht gekomen hoor je verschillende geluiden. Welk type zal ze zijn?

De ene huisarts zegt dat wandelclubjes en afslankcursussen niet in het pakket van taken van de huisarts behoort. Deze wilt weer dokteren en bezig zijn met ziekten. Dit snap je niet zo goed. Ziekte en gezondheid hebben elkaar toch nodig? Net als Yin-Yang, zwart-wit en warm en koud niet kunnen bestaan zonder het andere.

De andere huisarts betoogt dat stoppen met roken en afvallen bij de huisarts thuishoort. Deze artsen vinden het vreemd om af te wachten op ziekten terwijl er interventies zijn om te voorkomen. En hier kan je je meer in vinden. Want ook jij bent als patiënt voor preventie. Je hoopt dat je zelf niet te laat bent gekomen; dat je knieën niet al te versleten zijn.

Andere artsen hoor je over een leefstijlarts specialisme? Artsen die de huisartsen ondersteunen in hun drukke takenpakket van zowel preventie als genezen als palliatie. Je leest dat er een aantal artsen, waaronder een cardioloog, zich hier hard voor maken. Wellicht niet eens zo’n gek idee als je nu kijkt hoe druk het spreekuur is.

Terwijl je dit zo overpeinst zit je ondertussen weer tegenover de huisarts achter het bureau. Ze geeft aan dat de knieën overbelast zijn en dat je overgewicht daar mee te maken kan hebben. Je vermoeden wordt bevestigd.

Je vraagt dan of je verwezen kan worden naar een leefstijlcoach. De vraag die al vanaf het begin op het puntje van je tong lag. Ze geeft aan dat het maximaal aantal doorverwijzingen al vorige week is geweest. Haar schuldgevoel is voelbaar.

De praktijk mag niet nog meer mensen doorverwijzen. En je voelt de teleurstelling bij jezelf. Je was gekomen voor die verwijzing.

Ze vertelt over een andere optie. Je komt namelijk wel in aanmerking voor een maagverkleining.

Kosten maagverkleining paar duizend euro en kosten leefstijlcoach paar honderd euro. Je snapt er niks van.

Je kijkt naar beneden naar je opgezwollen knieën en je te zware buik. Afgelopen jaren is het niet gelukt om af te vallen. Je wilt wel, maar het lukt niet. Zal je dan toch maar voor de verwijzing naar de chirurg gaan?

Dan sta je weer buiten in de frisse lucht. Het is inmiddels een uur later dan je gekomen was. Je kijkt naar de envelop in je hand.  Je bent weer een verwijzing rijker maar een illusie armer.